Sanjay Gupta „Oszukać śmierć”

Sanjay Gupta, Oszukać śmierć, Larum, Warszawa 2010, 248 s.

W tej fascynującej książce dr Sanjay Gupta - neurochirurg, główny korespondent medyczny stacji CNN oraz poczytny autor - opisuje niewiarygodne fakty naukowe, dzięki którym te niemal cudowne uzdrowienia mogły nastąpić. Grupa śmiałych lekarzy w zadziwiający sposób ratuje pacjentów, nie przyjmując do wiadomości faktu, że ich życie na zawsze się skończyło. Przedłużone zatrzymanie akcji serca, „śmierć mózgowa”, brak oddechu przez ponad godzinę - wszystkie te stany były kiedyś uznawane za nieodwracalnie śmiertelne, dziś jednak jest inaczej. Rewolucyjne postępy w medycynie w fascynujący sposób umożliwiają zacieranie granicy między życiem a śmiercią.

Życie jest barwniejsze i dziwniejsze od niejednej powieści. W swej książce, opartej wyłącznie na faktach, Gupta z finezją i przystępnie dla laików (czyli większości czytelników) przybliża najnowsze osiągnięcia lekarzy wyrywających pacjentów spod kosy śmierci. Oczywistym jest, że technika wciąż idzie naprzód, lecz metody opisywane przez autora są nowatorskimi zastosowaniami już znanych technik. Fascynująca jest na przykład opowieść o hipotermii, kilka godzin spędzonych w lodowatej wodzie może uratować człowieka. Przy przywracaniu akcji serca Gupta opowiada się przeciw stosowaniu metody „usta-usta” i za skupieniem się na samym masażu serca.

Najnowsze badania możliwe są dzięki agencjom wojskowym. Doświadczenia na szczurach pozwoliły odkryć nowe zastosowanie siarkowodoru; gaz ten wstrzymuje wszelkie procesy życiowe u kuzynów myszy. Daje to niezbędny czas. Podobnie hibernacja czy kriogenika. Wstrzymanie procesów życiowych zapobiega nieodwracalnemu uszkodzeniu mózgu.

W jednym z rozdziałów Gupta stara się naukowo wyjaśnić odczucie doświadczenia śmierci. Odrzuca rozwiązania „nadprzyrodzone” i natury religijnej. Ukazuje badania i ludzi tłumaczących to zjawisko z perspektywy medycznej. Co istotne, nie wyśmiewa nikogo, kto woli wierzyć w doświadczenia pozanaukowe. Szanuje opinie innych i tym samym prosi o szacunek dla swoich przekonań. Tunel widziany przez osoby, które otarły się o śmierć, jest wynikiem zmniejszenia pola widzenia, ogarniająca jasność – to wzmożona aktywność ośrodków wzrokowych, eksterioryzacja zaś wywołana jest brakiem tlenu.

Gupta porusza też kwestię chirurgii płodowej. Wbrew nadziejom, do tej pory chirurgia ta nie przyniosła wielkich efektów.

W czasach kiedy na co dzień jesteśmy świadkami znieczulicy panującej w służbie zdrowia, wszechogarniającej biurokratyzacji w szpitalach i przychodniach, traktowania pacjenta przedmiotowo – książka Gupty daje nadzieję nie tylko na to, że wiek XXI może być okresem, kiedy lekarze potrafią poradzić sobie z takimi problemami jak zatrzymanie akcji serca, śmierć mózgowa czy godzinny brak oddechu. Jest także (nomen omen) światełkiem w tunelu, że ratowanie człowieka i leczenie nie stały się tylko „przykrym obowiązkiem”.

Polecam.

Moja ocena: 5