Jeśli chodzi o „Ewangelię według Jezusa Chrystusa” – jest to powieść, fikcja literacka, zamysł pisarza. Wydana została w tej samej serii co „Ostatnie kuszenie Chrystusa” Nikosa Kazantzakisa. Obie powieści są praktycznie niedostępne na rynku, a ich ceny na takim allegro są niebotyczne. Ich niedostępność wynika z tego, iż – pozwolę sobie wrócić do Saramago – autor posiłkując się wielką wiedzą historyczną, równie wielką empatią i wyobraźnią, opisał jak jego zdaniem wyglądało życie Mesjasza. Przy tym Saramago pisze o ówczesnych prawach i zwyczajach, gdzie jasno widzimy jak niewiele znaczył człowiek jako taki. Nie jest to ewangelia sensu stricte, takie jak apokryficzne ewangelie Tomasza, Filipa, czy Judasza. Jest to utwór literacki, trudny do czytania ze względu na to, że dialogi są wmieszane w całość tekstu, ale godny polecenia.Moja ocena: 6
* * *
Saramago José; Ewangelia według Jezusa Chrystusa;
Opowiadaj, chcę wiedzieć wszystko. Bóg westchnął i jednostajnym głosem świadczącym, że chce uśpić litość i miłosierdzie, rozpoczął litanię w porządku alfabetycznym, aby uniknąć drażliwych kwestii dotyczących pierwszeństwa, Adalbert z Pragi przeszyty włócznią o siedmiu grotach, Adrian, zatłuczony młotem na kowadle, Afra z Augsburga, spalona na stosie, Agapit z Palestriny, spalony na stosie, powieszony za nogi, Agnieszka z Rzymu, zabita przez wyprucie wnętrzności, Agrikola z Bolonii, ukrzyżowany i przebity gwoździami, Agata z Sycylii, której odcięto piersi, Anastazja z Sirmium, spalona na stosie z odciętymi piersiami, Anastazy z Salo¬ny, powieszony, a potem pozbawiony głowy, Antoni z Rivoli ukamienowany i spalony, Antonin z Pamiers zabity przez poćwiartowanie, Anzelm ze Sjeny zabity przez wyrwanie wnętrzności, Apolinary z Rawenny, zatłuczony maczugą, Apolonia z Aleksandrii spalona na stosie po wyrwaniu jej zębów, Augusta z Treviso ścięta i spalona, Aura z Ostii utopiona z kamieniem młyńskim przywiązanym do szyi, Aurea z Syrii, posadzona na krześle nabijanym gwoździami, śmierć przez wykrwawienie, Auta, przeszyta strzałami, Babilas z Antiochii, ścięty, Barbara z Nikomedii, ścięta, Barnaba z Cypru, ścięty i spalony, Beatrycza z Rzymu, uduszona, Benignus z Dijon, przeszyty włócznią, Blandyna z Lyonu, zakłuta rogami dzikiego byka, Błażej z Sebasty, ścięty, Bogumiła z Ghistelles, uduszona, Cecylia z Rzymu, ścięta, Cyprian z Kartaginy, ścięty, Cyrus z Tarsu, jako dziecko zabity przez sędziego, który go zepchnął ze schodów sądu, dochodząc do końca litery C, Bóg powiedział, Dalej wszystko wygląda tak samo, albo prawie tak samo, poza szczegółami niewiele już się zmienia, a z uwagi na ich wymyślność, tłumaczenie zajęłoby dużo czasu, Kontynuuj, rzekł Jezus, zaś Bóg kontynuował, skracając, gdzie się dało, Donat z Arezzo, ścięty, Elfeg z Canterbury, zabity ciosami kości wołu, Elyf z Rampillon, zabity przez rozpłatanie czaszki, Emeryta, spalona, Emil z Trevi, ścięty, Esmeran z Ratyzbony, przywiązany na schodach i tam zabity, Erazm z Gaety, zwany również Telmem, rozerwany kołowrotem, Eskil ze Szwecji, ukamienowany, Eufemia z Chalkedonu, przeszyta mieczem, Eulalia z Meridy, ścięta, Eutropiusz z Saintes, ścięty, Fabian, zakłuty, Felicyta i jej Siedmioro Dzieci, ścięci, Feliks i jego brat Adaukt, idem, Ferreol z Besançon, ścięty, Fidelis z Sigmaringen, maczuga nabijana kolcami, Filomena, strzały i kotwica, Firmin z Pamplony, ścięty, Flawia Domicela, idem, Fortunat z Evory, chyba też idem, Fruktuoz z Tarragony, spalony, Gaudenty z Francji, ścięty, Gelazy, idem i do tego skłuty, Gengoulph z Burgundii, rogacz, zamor¬dowany przez kochanka żony, Gerard z Budapesztu, włócznia, Gereon z Kolonii, ścięty, Gerwazy i Protazy, bliźniacy, idem, Gracja z Saragossy, ścięta, Gracjusz z Aosty, ścięty, Hermenegild, topór, Hipolit, rozerwany końmi, Ignacy de Azevedo, zabity przez kalwinów, ci nie są katolikami, January z Neapolu, obcięto mu głowę po rzuceniu na pożarcie bestiom i wrzucono do pieca, Joanna d'Arc, żywcem spalona, Jan de Brito, ścięty, Jan Fisher, ścięty, Jan Nepomucen z Pragi, utopiony, Jan de Prado, zabity ciosami sztyletu w głowę, Julia z Korsyki, obcięli jej piersi a później ją ukrzyżowali, Julianna z Nikomedii, ścięta, Justa i Rufina z Sewilli, pierwsza łamana kołem, druga uduszona, Justyna z Antiochii, ugotowana we wrzącej smole, Just i Pasterz (…) z Alcalá de Henares, ścięci, Kalikst, zabity z kamieniem młyńskim uwiązanym do szyi, Kasjan z Imoli, zabity sztyletem przez swych uczniów, Kastul, żywcem zakopany, Katarzyna z Aleksandrii, zabita przez obcięcie głowy, Kieran, miecz, Killian z Wuerzburga, ścięty, Klarus z Nantes, zabity przez obcięcie głowy, Klarus z Wiednia, zabity przez obcięcie głowy, Klemens, utopiony z kotwicą u szyi, Kryspin i Kryspinian z Soissons, zabici przez obcięcie głowy, Krystyna z Bolsano, zabita w wyniku wszystkich możliwych tortur przy użyciu kamienia młyńskiego, koła, szczypiec, strzał i węży, Kukufat z Barcelony, zabity przez wyprucie wnętrzności, Kwintyn, gwoździe w głowie i w innych częściach ciała, Kwiryn z Rouen, rozpłatana czaszka, Kwiteria z Coimbry, własny ojciec obciął jej głowę, coś strasznego, Léger d'Autun, ścięty po tym, jak mu wydarto oczy i język, Leokadia z Toledo, strącona z wysokiej skały, Liévin de Gand, wyrwali mu język i obcięli głowę, Longinus, ścięty, Ludmiła z Pragi, uduszona, Łucja z Syrakuz, ścięta po uprzednim wydłubaniu oczu, Maginus z Tarragony, ścięty przy pomocy ząbkowanego sierpa, Marnant z Kapadocji, rozpruty, Emanuel, Sabel i Izmael, Emanuel z żelaznymi gwoździami wbitymi w piersi i gwoździem przebijającym głowę na wylot, wszyscy ścięci, Małgorzata z Antiochii, pochodnia i żelazny grzebień, Maria Goretti, uduszona, Mariusz z Persji, miecz, obcięcie rąk, Martyna z Rzymu, ścięta, męczennicy z Maroka, Berard z Cobio, Piotr z Gemianino, Otton, Adiut i Alekursjusz, ścięci, męczennicy z Japonii, dwudziestu sześciu ukrzyżowanych, przeszytych włóczniami i spalonych, Maurycy z Agaune, miecz, Meinrad z Einsielden, maczuga, Menas z Aleksandrii, miecz, Merkury z Kapadocji, ścięty, Morus Tomasz, idem, Nikazjusz z Reims, idem, Otylia z Huy, strzały, Pafnucy, ukrzyżowany, Pankracy, ścięty, Pantaleon z Nikomedii, idem, Patrokles z Troyes i Soest, idem, Paweł z Tarsu, któremu będziesz zawdzięczał twój pierwszy Kościół, idem, Perpetua i Felicyta z Kartaginy, Felicyta była niewolnicą Perpetui, skłute rogami wściekłej krowy, Piotr z Rates, miecz, Piotr z Werony, nóż w głowie i sztylet w piersi, Piat z Tournai, rozpłatali mu czaszkę, Polikarp, zasztyletowany i spalony, Proces i Martynian, zjedzeni przez lwy, Pryska z Rzymu, taka sama śmierć, Renaud z Dortmundu, młotek kamieniarski, Reine de Alise, miecz, Restituta z Neapolu, stos, Roland, miecz, Roman z Antiochii, wyrwany język, uduszenie, Jeszcze nie masz dość, zapytał Bóg Jezusa, zaś Jezus odparł, To pytanie powinieneś zadać samemu sobie, kontynuuj, i Bóg kontynuował, Sabin z Asyżu, ukamienowany, Sabinian z Sens, ścięty, Saturnin z Tuluzy, wleczony przez byka, Sebastian, strzały, Sekundyn z Astii, ścięty, Serwacy z Tongres i z Maastricht, zatłuczony chodakami, choć wydaje się to niemożliwe, Sewer z Barcelony, gwóźdź wbity w czaszkę, Sidwel z Exeter, ścięty, Skubikul, ścięty, Stefan, ukamienowany, Symforian z Autun, idem, Sykstus, idem, Tarsycjusz, ukamienowany, Tekla z Ikonium, spalona po obcięciu kończyn, Teodor, stos, Tomasz Becket z Canterbury, miecz wbity w czaszkę, Torcato i Dwudziestu Siedmiu, zabici przez generała Muca u bram Guimaraes, Tropez z Pizy, ścięty, Tyburcjusz, ścięty, Tymoteusz z Efezu, ukamienowany, Tyrs, przepiłowany, Urban, ścięty, Waleria z Limoges, idem, Walerian, idem, Wawrzyniec, zginął na rozpalonej kracie, Wenancjusz z Camerino, ścięty, Wiara z Agen, ścięta, Wiktor, ścięty, Wiktor z Marsylii, ścięty, Wiktoria z Rzymu, zabita po wyrwaniu języka, Wilgefortis, albo Liberata, albo Eutropia, dziewica, żelazna czapka, ukrzyżowana, Wincenty z Saragossy, kamień młyński i rozpalona krata ze smołą, Wirgiliusz z Trento, kolejny zabity za pomocą chodaków, Witalis z Rawenny, włócznia, Zygmunt, król Burgundów, wrzucony do studni, oraz inni, inni, inni, idem, idem, idem, dość.
Saramago José; Ewangelia według Jezusa Chrystusa;
(…) okazja zawsze może stworzyć potrzebę, lecz jeżeli potrzeba jest silna, to właśnie ona musi stworzyć okazję.
Saramago José; Ewangelia według Jezusa Chrystusa;
(…) słowa ludzi są jak cienie, a cienie nigdy by nie potrafiły wytłumaczyć światła, pomiędzy nimi i światłem istnieje matowe ciało, które każe im się rodzić.
Opowiadaj, chcę wiedzieć wszystko. Bóg westchnął i jednostajnym głosem świadczącym, że chce uśpić litość i miłosierdzie, rozpoczął litanię w porządku alfabetycznym, aby uniknąć drażliwych kwestii dotyczących pierwszeństwa, Adalbert z Pragi przeszyty włócznią o siedmiu grotach, Adrian, zatłuczony młotem na kowadle, Afra z Augsburga, spalona na stosie, Agapit z Palestriny, spalony na stosie, powieszony za nogi, Agnieszka z Rzymu, zabita przez wyprucie wnętrzności, Agrikola z Bolonii, ukrzyżowany i przebity gwoździami, Agata z Sycylii, której odcięto piersi, Anastazja z Sirmium, spalona na stosie z odciętymi piersiami, Anastazy z Salo¬ny, powieszony, a potem pozbawiony głowy, Antoni z Rivoli ukamienowany i spalony, Antonin z Pamiers zabity przez poćwiartowanie, Anzelm ze Sjeny zabity przez wyrwanie wnętrzności, Apolinary z Rawenny, zatłuczony maczugą, Apolonia z Aleksandrii spalona na stosie po wyrwaniu jej zębów, Augusta z Treviso ścięta i spalona, Aura z Ostii utopiona z kamieniem młyńskim przywiązanym do szyi, Aurea z Syrii, posadzona na krześle nabijanym gwoździami, śmierć przez wykrwawienie, Auta, przeszyta strzałami, Babilas z Antiochii, ścięty, Barbara z Nikomedii, ścięta, Barnaba z Cypru, ścięty i spalony, Beatrycza z Rzymu, uduszona, Benignus z Dijon, przeszyty włócznią, Blandyna z Lyonu, zakłuta rogami dzikiego byka, Błażej z Sebasty, ścięty, Bogumiła z Ghistelles, uduszona, Cecylia z Rzymu, ścięta, Cyprian z Kartaginy, ścięty, Cyrus z Tarsu, jako dziecko zabity przez sędziego, który go zepchnął ze schodów sądu, dochodząc do końca litery C, Bóg powiedział, Dalej wszystko wygląda tak samo, albo prawie tak samo, poza szczegółami niewiele już się zmienia, a z uwagi na ich wymyślność, tłumaczenie zajęłoby dużo czasu, Kontynuuj, rzekł Jezus, zaś Bóg kontynuował, skracając, gdzie się dało, Donat z Arezzo, ścięty, Elfeg z Canterbury, zabity ciosami kości wołu, Elyf z Rampillon, zabity przez rozpłatanie czaszki, Emeryta, spalona, Emil z Trevi, ścięty, Esmeran z Ratyzbony, przywiązany na schodach i tam zabity, Erazm z Gaety, zwany również Telmem, rozerwany kołowrotem, Eskil ze Szwecji, ukamienowany, Eufemia z Chalkedonu, przeszyta mieczem, Eulalia z Meridy, ścięta, Eutropiusz z Saintes, ścięty, Fabian, zakłuty, Felicyta i jej Siedmioro Dzieci, ścięci, Feliks i jego brat Adaukt, idem, Ferreol z Besançon, ścięty, Fidelis z Sigmaringen, maczuga nabijana kolcami, Filomena, strzały i kotwica, Firmin z Pamplony, ścięty, Flawia Domicela, idem, Fortunat z Evory, chyba też idem, Fruktuoz z Tarragony, spalony, Gaudenty z Francji, ścięty, Gelazy, idem i do tego skłuty, Gengoulph z Burgundii, rogacz, zamor¬dowany przez kochanka żony, Gerard z Budapesztu, włócznia, Gereon z Kolonii, ścięty, Gerwazy i Protazy, bliźniacy, idem, Gracja z Saragossy, ścięta, Gracjusz z Aosty, ścięty, Hermenegild, topór, Hipolit, rozerwany końmi, Ignacy de Azevedo, zabity przez kalwinów, ci nie są katolikami, January z Neapolu, obcięto mu głowę po rzuceniu na pożarcie bestiom i wrzucono do pieca, Joanna d'Arc, żywcem spalona, Jan de Brito, ścięty, Jan Fisher, ścięty, Jan Nepomucen z Pragi, utopiony, Jan de Prado, zabity ciosami sztyletu w głowę, Julia z Korsyki, obcięli jej piersi a później ją ukrzyżowali, Julianna z Nikomedii, ścięta, Justa i Rufina z Sewilli, pierwsza łamana kołem, druga uduszona, Justyna z Antiochii, ugotowana we wrzącej smole, Just i Pasterz (…) z Alcalá de Henares, ścięci, Kalikst, zabity z kamieniem młyńskim uwiązanym do szyi, Kasjan z Imoli, zabity sztyletem przez swych uczniów, Kastul, żywcem zakopany, Katarzyna z Aleksandrii, zabita przez obcięcie głowy, Kieran, miecz, Killian z Wuerzburga, ścięty, Klarus z Nantes, zabity przez obcięcie głowy, Klarus z Wiednia, zabity przez obcięcie głowy, Klemens, utopiony z kotwicą u szyi, Kryspin i Kryspinian z Soissons, zabici przez obcięcie głowy, Krystyna z Bolsano, zabita w wyniku wszystkich możliwych tortur przy użyciu kamienia młyńskiego, koła, szczypiec, strzał i węży, Kukufat z Barcelony, zabity przez wyprucie wnętrzności, Kwintyn, gwoździe w głowie i w innych częściach ciała, Kwiryn z Rouen, rozpłatana czaszka, Kwiteria z Coimbry, własny ojciec obciął jej głowę, coś strasznego, Léger d'Autun, ścięty po tym, jak mu wydarto oczy i język, Leokadia z Toledo, strącona z wysokiej skały, Liévin de Gand, wyrwali mu język i obcięli głowę, Longinus, ścięty, Ludmiła z Pragi, uduszona, Łucja z Syrakuz, ścięta po uprzednim wydłubaniu oczu, Maginus z Tarragony, ścięty przy pomocy ząbkowanego sierpa, Marnant z Kapadocji, rozpruty, Emanuel, Sabel i Izmael, Emanuel z żelaznymi gwoździami wbitymi w piersi i gwoździem przebijającym głowę na wylot, wszyscy ścięci, Małgorzata z Antiochii, pochodnia i żelazny grzebień, Maria Goretti, uduszona, Mariusz z Persji, miecz, obcięcie rąk, Martyna z Rzymu, ścięta, męczennicy z Maroka, Berard z Cobio, Piotr z Gemianino, Otton, Adiut i Alekursjusz, ścięci, męczennicy z Japonii, dwudziestu sześciu ukrzyżowanych, przeszytych włóczniami i spalonych, Maurycy z Agaune, miecz, Meinrad z Einsielden, maczuga, Menas z Aleksandrii, miecz, Merkury z Kapadocji, ścięty, Morus Tomasz, idem, Nikazjusz z Reims, idem, Otylia z Huy, strzały, Pafnucy, ukrzyżowany, Pankracy, ścięty, Pantaleon z Nikomedii, idem, Patrokles z Troyes i Soest, idem, Paweł z Tarsu, któremu będziesz zawdzięczał twój pierwszy Kościół, idem, Perpetua i Felicyta z Kartaginy, Felicyta była niewolnicą Perpetui, skłute rogami wściekłej krowy, Piotr z Rates, miecz, Piotr z Werony, nóż w głowie i sztylet w piersi, Piat z Tournai, rozpłatali mu czaszkę, Polikarp, zasztyletowany i spalony, Proces i Martynian, zjedzeni przez lwy, Pryska z Rzymu, taka sama śmierć, Renaud z Dortmundu, młotek kamieniarski, Reine de Alise, miecz, Restituta z Neapolu, stos, Roland, miecz, Roman z Antiochii, wyrwany język, uduszenie, Jeszcze nie masz dość, zapytał Bóg Jezusa, zaś Jezus odparł, To pytanie powinieneś zadać samemu sobie, kontynuuj, i Bóg kontynuował, Sabin z Asyżu, ukamienowany, Sabinian z Sens, ścięty, Saturnin z Tuluzy, wleczony przez byka, Sebastian, strzały, Sekundyn z Astii, ścięty, Serwacy z Tongres i z Maastricht, zatłuczony chodakami, choć wydaje się to niemożliwe, Sewer z Barcelony, gwóźdź wbity w czaszkę, Sidwel z Exeter, ścięty, Skubikul, ścięty, Stefan, ukamienowany, Symforian z Autun, idem, Sykstus, idem, Tarsycjusz, ukamienowany, Tekla z Ikonium, spalona po obcięciu kończyn, Teodor, stos, Tomasz Becket z Canterbury, miecz wbity w czaszkę, Torcato i Dwudziestu Siedmiu, zabici przez generała Muca u bram Guimaraes, Tropez z Pizy, ścięty, Tyburcjusz, ścięty, Tymoteusz z Efezu, ukamienowany, Tyrs, przepiłowany, Urban, ścięty, Waleria z Limoges, idem, Walerian, idem, Wawrzyniec, zginął na rozpalonej kracie, Wenancjusz z Camerino, ścięty, Wiara z Agen, ścięta, Wiktor, ścięty, Wiktor z Marsylii, ścięty, Wiktoria z Rzymu, zabita po wyrwaniu języka, Wilgefortis, albo Liberata, albo Eutropia, dziewica, żelazna czapka, ukrzyżowana, Wincenty z Saragossy, kamień młyński i rozpalona krata ze smołą, Wirgiliusz z Trento, kolejny zabity za pomocą chodaków, Witalis z Rawenny, włócznia, Zygmunt, król Burgundów, wrzucony do studni, oraz inni, inni, inni, idem, idem, idem, dość.
Saramago José; Ewangelia według Jezusa Chrystusa;
(…) okazja zawsze może stworzyć potrzebę, lecz jeżeli potrzeba jest silna, to właśnie ona musi stworzyć okazję.
Saramago José; Ewangelia według Jezusa Chrystusa;
(…) słowa ludzi są jak cienie, a cienie nigdy by nie potrafiły wytłumaczyć światła, pomiędzy nimi i światłem istnieje matowe ciało, które każe im się rodzić.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz